Πολυτροπικό Brainstorming

Ο εκπαιδευτικός προβάλει στον διαδραστικό πίνακα της τάξης το βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=abGKUHtolw8 και θέτει ερωτήματα σχετικά με το θέμα του. Στόχος του είναι να προβληματίσει του μαθητές σχετικά με την έννοια του ρατσισμού και να τους παρακινήσει να σκεφτούν τις διαφορετικές του όψεις.

Οι σκέψεις και οι απαντήσεις των μαθητών καταχωρούνται από τους ίδιους τους μαθητές σε ένα αρχείο padlet που έχει δημιουργηθεί στον διαδραστικό πίνακα. Ο κάθε μαθητής ενθαρρύνεται να σηκωθεί από το θρανίο και να κάνει μία (ή και περισσότερες) καταχωρήσεις στο padlet σε όποια μορφή ο ίδιος επιθυμεί: εικόνα, βίντεο, τραγούδι, σκίτσο (αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που προσφέρει η εν λόγω πλατφόρμα). Η έμφαση δίνεται στην πρϋπάρχουσα γνώση των μαθητών πάνω στο θέμα με στόχο να δημιουργηθεί ένα “concept wall”, ένας πολυτροπικός τοίχος της έννοιας του ρατσισμού, ο οποίος θα αντικατοπτρίζει τι γνωρίζουν ήδη οι μαθητές γι’ αυτή. Ακολουθεί συζήτηση για το περιεχόμενο του ψηφιακού τοίχου που δημιουργήθηκε. Ο τοίχος αποθηκεύεται και ο υπερσύνδεσμός του κοινοποιείται στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των μαθητών προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε αυτόν. Θα χρησιμοποιηθεί και ως μέτρο σύγκρισης σε επόμενη φάση ως μία άτυπη δραστηριότητα του τύπου «τι ξέρω-τι θέλω να μάθω-τι έμαθα».

Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας,η εκπαιδευτικός συμπληρώνει ή διορθώνει, αν χρειάζεται. Στη συνέχεια, καλεί τους μαθητές να γράψουν ανώνυμα σε μικρά φύλλα χαρτί  έναν τουλάχιστον λόγο για τον οποίο θα μπορούσαν οι ίδιοι να γίνουν θύματα ρατσιστικών σχολίων ή συμπεριφορών. Μπορούν να αναφερθούν σε συμπεριφορά που έχουν ήδη υποστεί ή που φοβούνται ότι μπορεί να υποστούν. Τους διευκρινίζεται ότι, μόλις τελειώσουν, θα ρίξουν τα σημειώματα από μια σχισμή σε ένα σφραγισμένο κουτί, το οποίο θα ανοίξουν, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία (στο τέλος του σχεδίου) και θα είναι χρήσιμη και στο στάδιο του αναστοχασμού-αξιολόγησης.

Οι μαθητές μοιράζονται σε ομάδες, με όποιο τρόπο κρίνει κατάλληλο ο εκπαιδευτικός. Ενημερώνονται ότι με τη δραστηριότητα στην οποία θα εμπλακούν θα εξετάσουν διάφορες εκδοχές του φαινομένου του ρατσισμού. Ο εκπαιδευτικός ορίζει με ποιο φύλλο θα εργαστεί κάθε ομάδα, ανάλογα με τη σύνθεσή της. Ο εκπαιδευτικός δίνει κάποιες γενικές διευκρινίσεις και οδηγίες: οι ομάδες θα λάβουν υπόψη τα κριτήρια αξιολόγησης που αναφέρονται στην αρχή του φύλλου εργασίας, κάθε ομάδα θα εργαστεί πάνω σε ένα διαφορετικό είδος ρατσισμού, μελετώντας και σχολιάζοντας ένα ή και δύο κείμενα που αναφέρονται σε αυτό (ανάλογα και με το επίπεδο της ομάδας) καθώς και τα βίντεο που συνοδεύουν κάποια κείμενα. Στη συνέχεια, κάθε προετοιμάσει μια παρουσίαση, για να ενημερώσει τους συμμαθητές της επί του περιεχομένου των κειμένων και για να καταθέσει τις δικές της σκέψεις. Μέχρι το τέλος αυτής διδακτικής ώρας οι μαθητές πρέπει να έχουν προετοιμαστεί, ώστε την επόμενη ώρα να απευθυνθούν στην ολομέλεια.

Ο εκπαιδευτικός μετακινείται από ομάδα σε ομάδα, παρακολουθεί τόσο την πορεία της ομάδας
συνολικά όσο και τη συμμετοχή κάθε μέλους στη διαδικασία, παρεμβαίνει όποτε κρίνει σκόπιμο,
είτε για να λύσει κάποιο πρόβλημα που προκύπτει στη συνεργασία, είτε θέτοντας ερωτήματα που
διευκολύνουν την ομάδα να βρει αυτό που αναζητά. Άλλοτε πάλι, δίνει διευκρινίσεις, απαντώντας
σε ερωτήματα που θέτει μια ομάδα και γενικά δίνει όποια βοήθεια ζητηθεί ή εκείνος εκτιμά ως
απαραίτητη. Αν κάποια ομάδα ολοκληρώσει τις σημειώσεις της, ενώ υπάρχει ακόμα χρόνος μέχρι
τη λήξη της ώρας, ο εκπαιδευτικός της προτείνει να προχωρήσει και στην κατανομή των εργασιών
για την παρουσίαση μεταξύ των μελών ή να διατρέξει τα κείμενα στα φύλλα εργασίας των άλλων
ομάδων, για να μπορεί να παρακολουθήσει καλύτερα τις παρουσιάσεις τους.

Κάθε ομάδα θα κάνει σύντομη παρουσίαση του είδους του ρατσισμού πάνω στο οποίο εργάστηκε στην προηγούμενη διδακτική ώρα.

Οι ομάδες καλούνται διαδοχικά να παρουσιάσουν το είδος του  ρατσισμού στο οποίο  αναφέρονται τα κείμενα που τους έχουν δοθεί. Δίνεται στους μαθητές η ελευθερία να παρουσιάσουν τα συμπεράσματά τους είτε στον διαδραστικό πίνακα, είτε προφορικά. Ο εκπαιδευτικός καταγράφει στον πίνακα τα είδη και έτσι η ολομέλεια αποκτά μια γενική εικόνα της ποικιλίας των ειδών του ρατσισμού.

Με τη συμμετοχή όλων, σχηματίζεται ο σημασιολογικός ιστός (semantic web) του ρατσισμού στον διαδραστικό πίνακα είτε ως χειρόγραφο σχέδιο στην εφαρμογή Note του διαδραστικού πίνακα είτε χρησιμοποιώντας κάποια διαθέσιμη εφαρμογή στο ίντερνετ, όπως, για παράδειγμα, τα σχεδιαστικά εργαλεία της εκπαιδευτικής πλατφόρμας e-me.

Οι μαθητές ενθαρρύνονται να αναφέρουν και να ψάξουν στο διαδίκτυο και άλλα είδη ρατσισμού, τα οποία δεν αναφέρθηκαν στις παρουσιάσεις.

Ο εκπαιδευτικός προσπαθεί να εκμαιεύσει από τους μαθητές τι κοινό είχαν όλες οι διαφορετικές μορφές ρατσισμού που σημείωσαν. Εν ολίγοις, αναζητούνται οι επιπτώσεις της έννοιας του ρατσισμού. Ακολουθεί συζήτηση στην τάξη. Γι’ αυτό το λόγο, θα δημιουργεί ένα on line συννεφόλεξο μέσω της ιστοσελίδας www.mentimeter.com. Οι μαθητές θα σκανάρουν το qr code που θα τους δείξει ο εκπαιδευτικός μέσω του διαδραστικού πίνακα και θα μπουν να καταχωρήσουν τις απαντήσεις τους.

Οι μαθητές βλέπουν τη δημιουργία του συννεφόλεξου σε πραγματικό χρόνο και καλούνται να σχολιάσουν και να κρίνουν  τον  σχηματισμό του (ποιά επίπτωση κυριαρχεί, ποιές είναι οι υπόλοιπες;).

Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να χωριστούν σε ομάδες και κατόπιν  να διαβάσουν και να αναλύσουν ένα comic strip από το φυλλάδιο της Ευρωπϊκής Ένωσης με τίτλο "Εγώ, ρατσιστής;" με σκοπό να αναλυθούν κριτικά τα αίτια και οι παράγοντες που δημιουργούν και ανατραφοδοτούν τον ρατσισμό κάθε είδους.

Τους διανέμεται εκτυπωμένο το φυλλάδιο με τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας προκειμένου να σημειώνουν πάνω του.

Στη συνέχεια, στην ολομέλεια της τάξης, κάθε ομάδα παρουσιάζει τα αίτια που βρήκε και ο εκπαιδευτικός τα σημειώνει πάνω στο σκίτσο των τομεών της ανθρώπινης δραστηριότητας (το οποίο έχει φροντίσει να "ανεβάσει" στον διαδραστικό πίνακα).

Παραγωγή Κειμένου

Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να γράψουν μια έκθεση με το εξής θέμα:

"Σε ένα άρθρο για τη σχολική σας εφημερίδα να αναφερθείτε στο φαινόμενο της ξενοφοβίας που αναπτύσσεται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και ειδικότερα στη χώρα τα τελευταία χρόνια εξετάζοντας τα αίτια που το προκαλούν και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να αντιμετωπιστεί"

Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές εστιάζουν στο κομμάτι της παραγωγής γραπτού λόγου (τηρώντας τις συμβάσεις του είδους: πρόλογος, κύριο μέρος, επίλογος, συνοχή, συνεκτικότητα). Στόχος είναι να χρησιμοποιήσουν, παράγοντας ένα κείμενο, όλα όσα έμαθαν από τις προηγούμενες δραστηριότητες.

Ο εκπαιδευτικός ενθαρρύνει, υπενθυμίζει τις συμβάσεις του άρθου και υποστηρίζει όπου χρειάζεται.

Προσθέτοντας πολυτροπικότητα

Στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να αποκτήσει το πολυτροπικότητα το άρθρο που έγραψαν οι μαθητές στην προηγούμενη δραστηριότητα. Οι μαθητές μεταφέρονται στην αίθουσα Πληροφορικής όπου και θα χρησιμοποιήσουν την ιστοσελίδα www.canva.com στην οποία  θα πρέπει να έχει  δημιουργηθεί προηγουμένως ένα template από τον καθηγητή, κοινό για όλους και πλήρως επεξεργάσιμο, πάνω στο οποίο οι μαθητές θα δουλέψουν. Έχουν την ελευθερία να διαλέξουν οι ίδιοι το όνομα της εφημερίδας, τίτλους και υπότιτλους καθώς και να προσθέσουν εικόνες (ακόμα και βίντεο, ήχο και υπερσυνδέσμους)

Ο εκπαιδευτικός ανατρέχει στις on line εκδοχές των πολυτροπικών κειμένων των μαθητών και παρέχει υποστήριξη όπου χρειαστεί. Ακολουθεί σύντομη συζήτηση στην τάξη και παρουσίαση κάποιων άρθρων. Προκειμένου να έχουν όλοι οι μαθητές πρόσβαση σε όλα τα άρθρα, δημιουργείται padlet στο οποίο ανεβαίνουν όλες οι εργασίες και γράφονται σχόλια γι αυτές από τους μαθητές και τον εκπαιδευτικό.

Ο εκπαιδευτικός ανοίγει την αυτοσχέδια κάλπη της δραστηριότητας " Βιώνοντας το Γνωστό" και διαβάζει  όσα γράφτηκαν ανώνυμα. Παροτρύνει την ολομέλεια να σχολιάσει μετά την ανάγνωσή των σημειωμάτων αν οι προσδοκίες τους για το τι θα ακουγόταν επιβεβαιώθηκαν ή όχι και ως προς τι. Τέλος, ρωτά αν η ολομέλεια έχει αντιληφθεί για ποιο λόγο κλήθηκαν να γράψουν ένα
τέτοιο σημείωμα.

Καλεί τους μαθητές να γράψουν ένα σύντομο, προσωπικού ύφους, κείμενο καταθέτοντας τις σκέψεις τους για όλα όσα έμαθαν αυτές τις μέρες πάνω στο θέμα του ρατσισμού. Καλούνται, επίσης, να απαντήσουν, και στο τι θα έκαναν αν βρίσκονταν στη θέση των πρωταγωνιστών σε αυτά τα χαρτάκια (θύμα και θύτη) έχοντας τις γνώσεις που αποκόμισαν από τις δραστηριότητες που προηγήθηκαν.

Παρουσιάζονται στους μαθητές οι φωτογραφίες του Γιάννη Μπεχράκη (είτε στον διαδραστικό πίνακα είτε εκτυπωμένες). Καλούνται να περιγράψουν τις εικόνες και να τις συγκρίνουν μεταξύ τους: κάποιες είναι πιο συναισθηματικές, κάποιες περισσότερο δραματικές και μερικές κρύβουν μέσα τους και μια αλληγορία (η πρώτη και η τελευταία). Τέλος, καλούνται να γράψουν δύο λεζάντες για καθεμιά (μία αιασιόδοξη και μία απαισιόδοξη).

Με αυτόν τον τρόπο γίνεται μια πρώτη εισαγωγή στον όρο πρόσφυγας και στις συνθήκες που αυτός βιώνει έτσι όπως αποτυπώθηκαν στον φωτογραφικό φακό.

Ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί την αμοιβαία μέθοδο διδασκαλίας προκειμένου οι μαθητές να έρθουν σε πρώτη επαφή με το λογοτεχνικό κείμενο.

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και τα διάφορα μέλη της ομάδας  έχουν διαφορετικούς ρόλους: αυτός που κάνει την περίληψη, αυτός που κάνει τις ερωτήσεις, αυτός που κάνει τις διευκρινίσεις και αυτός που κάνει τις προβλέψεις. Ο εκπαιδευτικός τους δίνει κάρτες πάνω στις οποίες περιγράφεται ο ρόλος του καθενός.

Οι μαθητές καλούνται να εφαρμόσουν την αμοιβαία μέθοδο διδασκαλίας για να επεξεργαστούν το  νέο κείμενο, σταματώντας κατά καιρούς στο κείμενο για:

Σύνοψη: Ποια είναι τα βασικά σημεία του κειμένου;
Ερώτηση: Ποια είναι τα σημεία του κειμένου που δεν έχουν νόημα; Τι είναι μπερδεμένο ή ασαφές;
Διευκρίνιση: Πώς μπορούμε να καταλάβουμε την έννοια των δυσνόητων μερών του κειμένου; Τι πρέπει να γνωρίζουμε ακόμη για να επεξεργαστούμε το βαθύτερο νόημα του κειμένου;
Πρόβλεψη: Πώς θα συνεχίσει το κείμενο; Ή τι πιστεύετε ότι ο συγγραφέας θέλει να βγάλουμε από το κείμενο (όπως το τέλος του κειμένου);

Τους χορηγείται,επίσης, φύλλο καταγραφής με γραφικό οργανωτή ο οποίος
παρέχει μια δομή ώστε οι μαθητές να καταγράφουν τη μάθησή τους και δίνει στον εκπαιδευτικό την ευκαιρία να συλλέξει και να αναλύσει τις απαντήσεις της ομάδας καθώς και να δώσει ανατροφοδότηση σε μεμονωμένους μαθητές.
 

Εφόσον οι ομάδες ολοκληρώσουν τη διαδικασία και συμπληρώσουν το φύλλο καταγραφής, ακολουθεί παρουσίαση των καταγραφών τους και συζήτηση. Η κάθε ομάδα σχολιάζει την παρουσίαση της άλλης και επιχειρηματολογεί για σημεία που συμφωνεί, διαφωνεί ή δεν τα είχε λάβει υπ' όψιν.

Καθ' όλη τη διάρκεια της δραστηριότητας, ο εκπαιδευτικός συντονίζει, καθοδηγεί και υποστηρίζει όπου χρειαστεί.

Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να απαντήσπυν σε συγκεκριμένα ερωτήματα τα οποία οδηγούν στη διάκριση των όρων "πρόσφυγας" και 'μετανάστης", η οποία διαδραματίζει κομβικό ρόλο στο ποίημα.

Καλέι τους μαθητές να συμπληρώσουν δύο γραφικούς οργανωτές που προϋποθέτουν τη σύγκριση και αντίθεση εννοιών (διάγραμμα Venn για τους όρους "πρόσφυγας" και "μετανάστης", γραφικός οργανωτής αντίθεσης "σπίτι"-"εξορία"), βασιζόμενοι στα στοιχεία του κειμένου.

Η εν λόγω δραστηριότητα μπορεί να γίνει είτε στον διαδραστικό πίνακα, είτε να γράψουν οι μαθητές πάνω στα εκτυπωμένα διαγράμματα, είτε να κολλήσουν με post it τις ιδέες τους πάνω στα διαγράμματα.

Οι μαθητές καλούνται να χωριστούν και πάλι σε ομάδες και να δημιουργήσουν μια ταξινομία της μετανάστευσης.

Ξεκινούν με μια «ρίζα» ή κύρια ιδέα, μετά κάνουν διακλαδώσεις (παράγωγες έννοιες) και υπο-διακλαδώσεις (υποκατηγορίες κ.λπ.). Μια ταξινομία αποτελεί  έναν τρόπο οπτικής χαρτογράφησης των όρων σε ένα γλωσσάρι.

Συγκεκριμένα, καλούνται να αναζητήσουν στο διαδίκτυο τα διάφορα είδη μετανάστευσης και τις συνθήκες που οδηγούν σε αυτά και να τα καταγράψουν σε ένα διάγραμμα δέντρου.

Όταν ολοκλρώσει η κάθε ομάδα, ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης και δημιουργία ενός τελικού διαγράμματος δέντρου στον διαδραστικό πίνακα, χρησιμοποιώντας τα σχεδιαστικά εργαλεία της πλατφόρμας e-me.

Διάγραμμα Ανάκτησης Πληροφορίας (Retrieval Chart)

Ο εκπαιδευτικός απευθύνεται στην ολομέλεια της τάξης και όλοι μαζί συμπληρώνουν από κοινού στον διαδραστικό πίνακα το παραπάνω διάγραμμα.
Σύνδεση δομής με τη λειτουργία. Ανάλυση σημείων του  προσδιορίζοντας τα χαρακτηριστικά του και τη λειτουργία τους. Λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά των γλωσσικών, οπτικών, ακουστικών, χωρικών και χειρονομιακών τρόπων λειτουργίας. Μόλις οι μαθητές εντοπίσουν χαρακτηριστικά και τα αποτελέσματά τους, μπορούν να εξασκηθούν χρησιμοποιώντας ορισμένα από τα χαρακτηριστικά. Σε αυτή τη δραστηριότητα δίνεται έμφαση στη μελέτη στοιχείων της μορφής (σημεία στίξης, στιχουργική, σχήματα λόγου) αλλά και του περιεχομένου προκειμένου να προσδιοριστούν τα χαρακτηριστικά τους και η λειτουργία τους μέσα στο κείμενο.
 

Οι μαθητές καλούνται να αναλύσουν κριτικά  με βάση το ποίημα τη στάση της χώρας υποδοχής απέναντι στους μετανάστες και να τη συγκρίνουν με τυχόν παρόμοιες συμπεριφορές που υπάρχουν στη χώρα μας.

Τους δίνεται και ένα βίντεο το οποίο παρουσιάζει κάποια στοιχεία σχετικά με το πως αντιμετωπίζουν οι ντόπιοι τους ξένους στην Ελλάδα.

Εφαρμογές Πολυγραμματισμών: Παραγωγική Δραστηριότητα

Οι μαθητές καλούνται να  γράψουν μια σύντομη αφήγηση με ήρωα/ ήρωες «μετανάστη»/ «μετανάστες» σαν και αυτούς που αναφέρονται στο ποίημα. Το τελικό αποτέλεσμα  μπορεί να είναι ένα πολυτροπικό κείμενο, χρησιμοποιώντας εικόνες/βίντεο/ήχο μέσω της πλατφόρμας e-me ή του canva. Θα μπορούσε, επίσης,  να έχει τη μορφή κόμικ, βίντεο ή παρουσίασης.

Κάθε μαθητής αφήνεται ελευθερος να επιλέξει ανάλογα ε τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές τους τη μορφή του τελικού του κειμένου.

Οι μαθητές καλούνται μεταφερθούν και να επικεντρωθούν στην ελληνική πραγματικότητα και να δημιουργήσουν μια παρουσίαση.

Ενθαρρύνεται η δημιουργικότητα του κάθε μαθητή.

Τους καλεί να γράψουν ένα προσωπικό κείμενο που να αντικατοπτρίζει τις σκέψεις και τα  συναισθήματά τους για όσα έμαθαν καθώς  και προτάσεις προς βελτίωση. Τα κείμενα συζητούνται μετά στην ολομέλεια της τάξης.

Ο εκπαιδευτικός κολλάει στο μέτωπο κάθε μαθητή χαρτιά post it πάνω στα οποία είναι γραμμένες συγκεκριμένες ετικέτες με βάση τις οποίες θα πρέπει οι υπόλοιποι συμμαθητές τους να τους αντιμετωπίζουν:  Για παράδειγμα: " να με υποτιμάς", "να με φοβάσαι", "να επαναλαμβάνεις όλα όσα λέω", "να μου χαμογελάς", "να μου μιλάς σαν να είμαι ένα δίχρονο παιδί", "όταν μιλάω, μη μου δίνεις σημασία", "να αλλάζεις συνέχεια το θέμα συζήτησης".

Ο κάθε μαθητής δεν θα γνωρίζει τι είναι γραμμένο πάνω στο post it που είναι κολλημένο πάνω του. Οι υπόλοιποι συμμαθητές συμπεριφέρονται στον μαθητή με βάση την ετικέτα που έχει στο μέτωπο.

Με αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές θα καταλάβουν με βιωματικό τρόπο πως λειτουργούν τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις.

Ο εκπαιδευτικός ορίζει το περιστατικό που πρέπει να προετοιμάσει κάθε ομάδα και δίνει
κάποιες γενικές διευκρινίσεις και οδηγίες: τα μέλη κάθε ομάδας θα προετοιμάσουν από
κοινού τον διάλογο στις γενικές του γραμμές (για τις λεπτομέρειες θα αυτοσχεδιάσουν
όποιοι αναλάβουν τους ρόλους). Στη συνέχεια, οι ομάδες θα αναθέσουν τους ρόλους σε
όποια μέλη τους φαίνεται να έχουν περισσότερη άνεση να τους υποδυθούν.

 Δίνονται 6-7 λεπτά για την προετοιμασία. Ο εκπαιδευτικός μετακινείται από ομάδα σε
ομάδα, παρακολουθεί τόσο την πορεία της ομάδας συνολικά όσο και τη συμμετοχή κάθε
μέλους στη διαδικασία, υπενθυμίζει πόσα λεπτά απομένουν και παρεμβαίνει όποτε κρίνει
σκόπιμο, είτε για να λύσει κάποιο πρόβλημα που προκύπτει στη συνεργασία, είτε θέτο-
ντας ερωτήματα που διευκολύνουν την ομάδα να προχωρήσει την προετοιμασίας της.

Όταν λήξει ο χρόνος, οι παρουσιάσεις ξεκινούν με τις τρεις ομάδες του φύλλου εργασίας 1.
Όταν ολοκληρωθούν, ο εκπαιδευτικός ρωτά την ολομέλεια αν θα ήθελε κάποιος να κάνει
κάποιο σχόλιο.

Μετά το πέρας των παρουσιάσεων  προβάλλω στον διαδραστικό πίνακα το εξής άρθρο: https://www.lifo.gr/now/greece/oi-treis-psarades-poy-elaban-tin-elliniki-ithageneia-miloyn-gia-ti-zoi-toys-kai-tis το οποίο αφορά την αυτοθυσία 3 ψαράδων (δύο Αιγυπτίων και ενός Αλβανού) για να σώσουν δεκάδες πυρόπληκτους στο Μάτι το 2018.
Καλεί τους μαθητλες  να θεωρήσουν  ότι οι Αιγύπτιοι που έσωσαν ανθρώπινες ζωές στο Μάτι είναι οι Αιγύπτιοι που νοίκιασαν την γκαρσονιέρα του φύλλου εργασίας.

Ακολουθεί η θεατρική τεχνική της "ανακριτικής καρέκλας". Σε μια καρέκλα στο κέντρο της αίθουσας κάθονται διαδοχικά οι ένοικοι που προηγουμένως είχαν ρατσιστική συμπεριφορά. Όλα τα μέλη της τάξης μπορούν να τους θέσουν ερωτήματα που διερευνούν τα συναισθήματά τους και τις σκέψεις τους.

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και στόχο έχουν να φτιάξουν ένα μοντέλο τύπου Frayer προκειμένου να διερευνήσουν τη σημασία και να συγκρίνουν μεταξύ τους τις έννοιες "στερεότυπο", "προκατάληψη" και "διάκριση".

Τους δίνεται τρία template του μοντέλου είτε έντυπα, είτε σε ηλεκτρονική μορφή. Στο κέντρο γράφουν την εκάστοτε έννοια ("στερεότυπο", "προκατάληψη" "διάκριση") και καλούνται να γράψουν τον ορισμό της, βασικά χαρακτηριστικά της, παραδείγματα και εικόνες ή βίντεο από αυτήν. Προτιμάται η ψηφιακή του εκδοχή προκειμένου να υπάρχουν περισσότερες εναλλακτικές. Θα μπορούσε, επίσης, οι ομάδες να ανεβάζουν σύγχρονα, μέσω των Η/Υ ή των κινητών τους τα μοντέλα τους σε κάποιο padlet ή jamboard της Google και να προβάλλονται όλα στον διαδραστικό πίνακα.

Ακολουθεί συζήτηση.

Σε αυτήν τη δραστηριότητα οι μαθητές καλούνται να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ των 3 εννοιών που όρισαν την προηγούμενη ώρα. Είναι μεταξύ τους αντίθετες; Έχουν κοινά σημεία; Έχουν ιεραρχική σχέση;

Ο εκπαιδευτικός προσπαθεί να βοηθήσει τους μαθητές να οπτικοποιήσουν τη σχέση των εννοιών προκειμένου να κατανοήσουν τις βαθύτερες λειτουργίες και επιδράσεις τους. Έτσι, καλεί τους μαθητές να ανοίξουν ένα κενό αρχείο word και από το μενού Εισαγωγή να επιλέξουν το κουμπί Smart Art. Πρόκειται για έτοιμα σχεδιαγράμματα του Word τα οποία απεικονίζουν ένα μεγάλο εύρος σημασιολογικών σχέσεων ( Λίστα, Διεργασία, Ιεραρχία, Σχέση κ.α.). Οι μαθητές πρέπει με λογικά επιχειρήματα και συνεπαγωγές να επιλέξουν ποιό διαθέσιμο σχεδιάγραμμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να οπτικοποιήσει τη σχέση μεταξύ των τριών εννοιών.

Για να βοηθηθούν, ανατρέχουν στο μοντέλο Freyer το οποίο συμπλήρωσαν στην προηγούμενη δραστηριότητα και προσπαθούν να συγκρίνουν τα παραδείγματα της κάθε έννοιας μεταξύ τους.

Στο τέλος, στόχος είναι να καταλάβουν ότι οι 3 έννοιες ακολουθούν την κάτωθι πορεία:

Κατά κανόνα , τα στερεότυπα ορίζονται ως πεποιθήσεις, η προκατάληψη ως στάση ή συναίσθημα, και η διάκριση ως μορφή συμπεριφοράς.Συνεπώς, τα γραφήματα της Διεργασίας του Smart Art είναι τα καταλληλότερα για να αποδώσουν τη σχέση των εννοιών.

Στο τέλος, οι μαθητές καλούνται να φτιάξουν το γράφημα.

Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να χωριστούν σε ομάδες  με σκοπό να αναλυθούν κριτικά τα αίτια και οι παράγοντες που δημιουργούν και ανατρφοδοτούν τα στερεότυπα.

Τους διανέμεται εκτυπωμένο το φυλλάδιο με τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας προκειμένου να σημειώνουν πάνω του.

Στη συνέχεια, στην ολομέλεια της τάξης, κάθε ομάδα παρουσιάζει τα αίτια που βρήκε και ο εκπαιδευτικός τα σημειώνει πάνω στο σκίτσο των τομεών της ανθρώπινης δραστηριότητας (το οποίο έχει φροντίσει να "ανεβάσει" στον διαδραστικό πίνακα).

Τέλος, φτιάχνουν όλοι μαζί  ένα διάγραμμα fishbone με τη χρήση των σχεδιαστικών εργαλείων της e-me (στο διαδραστικό πίνακα).

Οι μαθητές καλούνται σε ομάδες να επεξεργαστούν το πολυτροπικό άρθρο: https://www.huffingtonpost.gr/entry/sexismos-stis-diafemiseis-meyalonontas-ta-nea-sexistakia_gr_5c640337e4b03de942977d0c

Και να εστιάσουν σε έναν παράγοντα που δημιουργεί στερεότυπα: Τη διαφήμιση και τα ΜΜΕ. Οι μαθητές καλούνται να επεξεργαστούν το κείμενο συνεργατικά και να καταγράψουν τους βασικούς τρόπους με τους οποίους η διαφήμιση διαιωνιζει τα έμφυλα στερεότυπα.

Στο τέλος, στην ολομέλεια ερωτούνται εάν οι ίδιοι είχαν παρατηρήσει ποτέ αυτό το φαινόμενο. Η συζήτηση διευρύνεται και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στη δεύτερη ώρα της δραστηριότητας, τους ανατίθεται να δημιουργήσουν ένα πολυτροπικό κείμενο σε μορφή άρθου (250 λέξεων) με τη χρήση της εφαρμογής canva στο οποίο να παρουσιάζουν στερεότυπα (με παραδείγματα μέσω εικόνων και βίντεο) που διαιωνίζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Σε συνέχεια με τη θεματική της προηγούμενης δραστηριότητας, ο εκπαιδευτικός καλέι τους μαθητές να διαβάσουν το εξής άρθρο το οποίο αφορά την τραπ μουσική (που η πλειοψηφία τους ακούει) και τον σεξισμό: https://www.infokids.gr/o-seksismos-kai-o-misogynismos-ksekinou/

Γίνεται μια συζήτηση για το περιεχόμενο των στίχων αυτού του είδους μοσυικής καθώς και στη σχέση του με τη αναπαραγωγή στερεοτύπων υποτιμητικών για τη γυναίκα.

Οι μαθητές, στη συνέχεια, καλούνται να αναλύσουν κριτικά τόσο σε επίπεδο στίχων όσο και σε επίπεδο video clip το αγαπημένο τους τραπ τραγούδι και να καταγράψουν με ποιους τρόπους προωθεί το μισογυνισμό και διαιωνίζει τα έμφυλα στρερεότυπα.

Οι μαθητές καλούνται να μετατρέψουν το σεξιστικό στίχο των τραγουδιών σε πιο συμπεριληπτικό και χωρίς μισογυνισμό. Καλούνται να εφαρμόσουν τη δημιυργική τους φαντασία για να διατηρήσουν και την ομοιοκαταληξία.

Αντίστοιχα, καλούνται να προτείνουν και ένα διαφορετικό βίντεο κλιπ το οποίο θα συμβαδίζει με τους στίχους τους.

Στο τέλος παρουσιάζονται (ή/και τραγουδιούνται, για όποιον το επιθυμεί) όλες οι νέες εκδοχές των τραγουδιών.

Μπαίνουν οι μαθητές με το κινητό τους στην κυψέλη του μαθήματός  στην e-me και απαντούν σύγχρονα  στη δημοσκόπηση που έχει ανέβει.

Τα ποσοστά εξάγονται άμεσα και συζητώνται.

Τους καλεί να γράψουν ένα προσωπικό κείμενο που να αντικατοπτρίζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους για όσα έμαθαν καθώς και προτάσεις προς βελτίωση. Τα κείμενα συζητούνται μετά στην ολομέλεια της τάξης.

Πολύγλωσσες Αποχρώσεις

Δίνεται στους μαθητές το σχήμα ενός ανθρώπου σε φωτοτυπία και εκείνοι καλούνται να το χρωματίσουν με διαφορετικό χρώμα ανάλογα τις γλώσσες που μιλάνε. Έχουν την ελευθερία επιλογής χρωμάτων και σημείων που θα τοποθετήσουν τη κάθε γλώσσα. Ένα παράδειγμα εφαρμογής είναι το εξής:

Ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών στα ελληνικά και μόνο το χρώμα και η γλώσσα αρκούν. Η τοποθέτηση σε συγκεκριμένο σημείο του σώματος μιας γλώσσας υποδεικνυει το πόσο οικεία ή όχι τους είναι (αν για παράδειγμα μπει στο μέρος της καρδιάς).

Οι μαθητές παρουσιάζουν τα ανθρωπάκια τους και βλέπουν και αυτά των συμμαθητών τους. Ακολουθεί συζήτηση.

• Ο εκπαιδευτικός δίνει στους μαθητές το φύλλο εργασίας και τους ζητά  να κινηθούν στο χώρο με αυτό  και να πάρουν υπογραφές από τουλάχιστον 3 συμμαθητές τους  θέτοντας τις ερωτήσεις του φύλλου  στους συμμαθητές τους μέχρι να συμπληρωθούν όλες οι ερωτήσεις:

                                     «Βρείτε ποιος/ ποια....... και πάρτε την υπογραφή του».

Σε περίπτωση που δεν καταλαβαίνουν όλες τις λέξεις του φύλλου εργασίας ο εκπαιδευτικός τους το εξηγεί πρώτα και μετά ξεκινάει η δραστηριότητα.

• Ο πρώτος / η πρώτη, που θα συμπληρώσει όλες τις απαντήσεις τρέχει και φωνάζει «τέλος».

1. Ποιος/-α μιλάει άλλες γλώσσες εκτός από τα ελληνικά;
Ο νικητής /η νικήτρια λέει το όνομα και ο εκπαιδευτικός  επιβεβαιώνει  την απάντηση π.χ. Ποιος/α ξέρει να μετράει ως το έξι σε άλλες 3 γλώσσες; Ο Μοχαμεντ. Μοχαμεντ μέτρα ως το έξι… Σωστά.
• Στο τέλος ζητάει από κάθε παιδί να κάνει ένα βήμα μπροστά από τον κύκλο και να απαντή-
σει σε οποιαδήποτε από τις ερωτήσεις της φωτοτυπίας σε πρώτο πρόσωπο. Οι υπόλοιποι
επαναλαμβάνουν σε 3 ο ενικό. Πχ. Εγώ θέλω να μάθω άλλες γλώσσες. Αυτός θέλει να μάθει
άλλες γλώσσες - Αυτή θέλει να μάθει άλλες γλώσσες.

Ο εκπαιδευτικός αρχικά υπενθυμίζει στους μαθητές όλα όσα έχουν ήδη διδαχθεί αναφορικά με τις πτώσεις: ονομαστική (ως υποκείμενο) και αιτιατική (ως αντικείμενο). Αφιερώνει χρόνο για επανάληψη με ασκήσεις στον διαδραστικό πίνακα και quiz  χρησιμοποιώντας και εικόνες.

Καλεί τα παιδιά να κλίνουν κάποια ουσιαστικά χρησιμοποιώντας το διαδραστικό τετράδιο, το οποίο κολλάει στα δικά τους τετράδια.

• Στη συνέχεια εστιάζει στην αιτιατική ως αντικείμενο. Ζητά από τους μαθητές  να σταθούν σε δύο αντικριστές σειρές και να πουν τι ή ποιον βλέπουν απέναντι πχ. Βλέπω την Αμίνα, Βλέπω τον Αμίρ.Δίνει ως στήριγμα στον πίνακα τους τύπους του άρθρου στην ονομαστική και την αιτιατική.

       • Όταν ολοκληρώσουν όλοι, ζητά να αλλάξουν θέσεις και να κάνουν νέο γύρο
           λέγοντας ποιον βλέπουν απέναντί τους.
       • Γίνονται  όσοι γύροι θέλει η ομάδα.

Μοιράζονται στους μαθητές πολύχρωμα χαρτόνια που έχουν κοπεί σε σχήμα φύλλου λέγοντας τους
ότι αυτό το διαφορετικό δέντρο έχασε τα φύλλα του και ψάχνει να τα βρει. Διαφορετικά, αυτό μπορεί να γίνει και ψηφιακά με τη χρήση του διδραστικού πίνακα.
• Πρώτος ξεκινα ο εκπαιδευτικός γράφοντας  σε ένα χαρτόνι με έναχρωματιστό μαρκαδόρο, τέσσερα ή πέντε πράγματα για εκείνον. Για παράδειγμα, «1. Δανάη, 2. Ελλάδα, 3. Θεσσαλονίκη, 4. ελληνικά και αγγλικά».
• Ενθαρρύνει οι μαθητές να κάνουν το ίδιο για τον εαυτό τους. Όποιος τελιεώνει, δίνει το φύλλο του στον μαθητή που κάθεται στα αριστερά του.

• Σηκώνονται ένας ένας με τη σειρά και τοποθετούν τα φύλλα σε ένα χάρτινο δέντρο που είναι τοποθετημένο σε τοίχο της τάξης.
• Στο τέλος το δέντρο είναι γεμάτο με πολλά χρωματιστά φύλλα.

Ακολουθεί παρουσιάση του κάθε μαθητή από τον διπλανό του. Σε περίπτωση που το δέντρο γίνει ψηφιακά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και φωτογραφίες των μαθητών. Ανάλογα με το γλωσσικό επίπεδο θα μπορούσε ο κάθε μαθητής να γράψει παραπάνω πράγματα γι αυτόν.

Οι μαθητές καλούνται, στο τέλος, να δημιουργήσουν μία πολυτροπική σελίδα (σαν ένα μίνι προφίλ σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης) στην εφαρμογή canva ή να τους δωθεί το template έντυπα.

Οι μαθητές κάθονται σε κύκλο.
• Ο εκπαιδευτικός κάθεται  στη μέση του κύκλου και εκφέρει δυο προσωπικά χαρακτηριστικά:
Δεξιά μου, είμαι, μου αρέσει, έχω… Π.χ Δεξιά μου, μου αρέσει η σοκολάτα, αριστερά μιλάω
λίγα ελληνικά και δείχνει το αριστερό ή δεξί χέρι αντίστοιχα.
• Ο πρώτος μαθητής / η πρώτη μαθήτρια που θα προλάβει και έχει ένα από τα χαρακτηριστι-
κά που αναφέρθηκαν σηκώνεται από το κύκλο και πιάνει το χέρι του το δεξί ή το αριστερό,
ανάλογα με το χαρακτηριστικό που του ταιριάζει, επαναλαμβάνοντας το κοινό χαρακτηρι-
στικό - π.χ. Δεξιά, γιατί μου αρέσει η σοκολάτα

Έπειτα και αυτός/η με την σειρά του/της επαναλαμβάνει το γλωσσικό μοτίβο του/της
εκφέροντας δύο νέα χαρακτηριστικά, μένοντας στην ίδια θέση και συνεχίζοντας να κρατάει
το χέρι του προηγούμενου/ης.
Π.χ. Αριστερά μου αρέσει το ποδόσφαιρο, δεξιά έχω μακριά μαλλιά.
• Ο επόμενος μαθητής / η επόμενη μαθήτρια που θα σηκωθεί πρώτος/η, θα πάει αντιστοίχως
στην δεξιά ή στην αριστερή πλευρά και θα πιάσει το χέρι του παιδιού που είναι δεξιά
ή αριστερά στην υπό διαμόρφωση αλυσίδα. Το σχήμα θα ποικίλλει ανά ομάδα και κάθε
μαθητής/μαθήτρια μπορεί να επηρεάζει το σχήμα, μιας και μπορεί να συνδεθεί με την
αλυσίδα όπως θέλει κοιτώντας μπροστά, πίσω.
• Σιγά-σιγά όλα τα παιδιά θα σχηματίσουν είτε μια αλυσίδα, είτε ένα κλειστό κύκλο, όπου
κανείς/καμία δεν θα απομονωθεί.

Σε επόμενη φάση, ο εκπαιδευτικός δίνει μια εικόνα με πολλές λεπτομέρειες και καλεί τους μαθητές να την περιγράψουν χρησιμοποιώντας τις λέξεις "δεξιά-αριστερά" και τη δομή Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο.

Ο εκπαιδευτικός προυσιάζει στους μαθητές ένα σύντομο κείμενο, το οποίο έχει αρκετές δομές της μορφής: Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο.

Οι μαθητές καλούνται να το διαβάσουν και να τις εντοπίσουν. Θα απαντήσουν σε ερωτήσεις κατανόησης, οι οποίες στοχεύουν σε αυτό ακριβώς: να ξεχωρίσουν οι μαθητές το πρόσωπο που ενεργεί και το αντικείμενο της ενέργειας.

Στη συνέχεια, χωρίζονται σε ομάδες. Ο εκπαιδευτικός τους δίνει διάφορες εικόνες που απεικονίζουν πρόσωπα που ενεργούν και έχουν αντικείμενο. Καλούνται να τις σειροθετήσουν και να γράψουν μια μικρή ιστορία βασισμένη σε αυτές.

Οι μαθητές καλούνται να παράγουν γραπτό λόγο με στόχο να εφαρμόσουν το λεξιλόγιο παρουσίασης του εαυτού και τη βασική συντακτική δομή της ενότητας.

Οι συμμαθητές τους είναι οι πρώτοι αξιολογητές της δουλειάς τους. Ο εκπαιδευτικός υποστηρίζει και ενθαρρύνει όπου χρειαστεί.

Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης όπου ο εκπαιδευτικός επισημαίνει καλά σημεία ή παραλείψεις.

Οι μαθητές καλούνται να πάρουν συνέντευξη από μέλη της σχολικής κοινότητας, τα οποία θα τους παρουσιάζουν τον εαυτό τους.

Εν συνεχεια, θα φτιαξουν μια ψηφιακή παρουσίαση του ατόμου από το οποίο πήραν τη συνέντευξη.

Ο εκπαιδευτικός  καλεί τους μαθητές  να γράψουν ένα προσωπικό κείμενο που να αντικατοπτρίζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους για όσα έμαθαν καθώς και προτάσεις προς βελτίωση. Τα κείμενα συζητούνται μετά στην ολομέλεια της τάξης.

Ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει στον διαδραστικό πίνακα το interactive video https://content.e-me.edu.gr/wp-admin/admin-ajax.php?action=h5p_embed&id=926820 το οποίο έχει δημιουργήσει με τη χρήση των εργαλείων της πλατφόρμας e-me.

Με αυτό, οι μαθητές εισάγονται στον τρόπο σκέψης της στρατηγικής που πρόκειται να διδαχθούν στην επόμενη φάση της διδασκαλίας. Οι μαθητές καλούνται να κάνουν προβλέψεις απαντώντας σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής σε συγκεκριμένα σημεία του βίντεο καθώς και να παρατηρήσουν κάποια σημεία στα οποία η κατανόηση δυσκολεύει.

Ο εκπαιδευτικός, έχοντας παρατηρήσει τις απαντήσεις τους στο διαδραστικό βίντεο, τα παρακινεί να συζητήσουν μεταξύ τους εάν έπεσαν μέσα στις προβλέψεις τους, πόσο εύκολο/δύσκολο τους φάνηκε, εάν οι προηγούμενες γνώσεις τους  τους βοήθησαν.

Στο τέλος, η εκπαιδευτικός τους καλεί να συζητήσουν πόσο χρήσιμη θα ήταν αυτή η διαδικασία αν την εφάρμοζαν κατά την ανάγνωση ενός κειμένου και τους ανακοινώνει ότι αυτό σκοπεύουν να μάθουν σήμερα: Πως να κάνουν προβλέψεις πριν την ανάγνωση και με ποιο τρόπο να προσεγγίζουν λέξεις που δεν καταλαβαίνουν κατά τη διάρκεια αυτής.

O εκπαιδευτικός παρουσιάζει τη στρατηγική με το όνομά της και ξεκινάει να τη μοντελοποιεί στο κείμενο «Ο Ματίν στον δρόμο για την ιατρική: το μεγάλο όνειρο ενός πρώην ασυνόδευτου παιδιού» https://www.unhcr.org/gr/58169-o-matin-ston-dromo-gia-tin-iatriki.html χρησιμοποιώντας  τις δραστηριότητες «Προεπισκόπηση Κειμένου» και «Τα 2 Π πριν την ανάγνωση ενός κειμένου» που έχει ήδη αναρτημένες στην e-me. Αναφέρει ξεκάθαρα τα βήματα τόσο της διαδικασίας Προεπισκόπησης όσο και της Πρόβλεψης (2 Π) και  ξεκινάει συμπληρώνει ο ίδιος υποδειγματικά το εργαλείο τεκμηρίωσης.

Στο τέλος, προκειμένου να αξιολογηθεί η κατανόηση της στρατηγικής από τους μαθητές, ο εκπαιδευτικός τους απευθύνει ερωτήματα, λύνει απορίες και τους αφήνει να συνεχίσουν οι ίδιοι τη δραστηριότητα, πάντα παρέχοντας υποστηριξη.

Ο εκπαιδευτικλος παρουσιάζει τη δραστηριότητα που έχει δημιουργήσει στην e-me: Drag and Drop «Τοποθετώ κάθε φορά το "Κρακ" όπου η κατανόησή μου "σπάσει" και ανατρέχω αμέσως στα βήματα των Κρακ για να το επιδιορθώσω!», η οποία χρησιμοποιείται ως εποπτικό υλικό. Στη συνέχεια, ξεκινάει την ανάγνωση της πρώτης παραγράφου του του κειμένου για το οποίο είχαν εφαρμοστεί τα 2 Π (Προεπισκόπηση, Πρόβλεψη) στην προηγούμενη δραστηριότητα. Κάθε φορά που δεν υπάρχει πρόβλημα κατανόησης αναφωνεί «Κλικ κλικ» και συνεχίζει μέχρι να συναντήσει κάποιο «Κρακ» που της «σπάει» την κατανόηση. Στο πρώτο «Κρακ» σύρει την κάρτα «Κρακ» και την αφήνει πάνω στο σημείο του κειμένου που δεν κατανόησε. Έπειτα, παρουσιάζει το PowerPoint που περιλαμβάνει διορθωτικές στρατηγικές για την περίπτωση των άγνωστων λέξεων.

Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να δουλέψουν ανεξάρτητα πάνω σε ένα νέο κείμενο πάλι της θεματικής των ανθρωπίνων διακιωμάτων. Θα χωρίσει τους μαθητές σε ομάδες. Συγκεκριμένα τους αναφέρει ότι ο καθένας τους θα αναλάβει έναν ρόλο μέσα στην ομάδα. Οι ρόλοι και τα καθήκοντά τους παρουσιάζονται  και επεξηγούνται μέσω Καρτών Διαλόγου τις οποίες έχει εκτυπώσει ή/και τις παρουσιάζει στον διαδραστικό πίνακα. Σε πρώτη φάση, ο κεπιαδευτικός επιλέγει τον ρόλο που θα αναλάβει κάθε μαθητης, ανάλογα με το επίπεδό του.

Γνωρίζοντας ήδη τους ρόλους τους,  οι μαθητές εφαρμόζουν όλες τις Στρατηγικές που έμαθαν :  «Τα 2 Π Πριν την ανάγνωση ενός κειμένου»και τη: «Στρατηγική Κλικ και Κρακ» σε ένα νέο κείμενο.

Ο εκπαιδευτικός αξιολογεί την πορεία της ομάδας, καθοδηγεί και να ενθαρρύνει την εφαρμογή των στρατηγικών. Οι μαθητές επιστρέφουν στην ολομέλεια και κοινοποιούν τα αποτελέσματα της ομαδικής τους δουλειάς. Ο εκπαιδευτικός αξιολογεί  την δουλειά τους και τους παρέχει ανατροφοδότηση. Σε περίπτωση που χρειαστεί υπενθυμίζει δραστηριότητες των στρατηγικών.

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες.

Ο εκπαιδευτικός δίνει σε κάθε ομάδα φύλλα εργασίας, το οποίο περιλαμβάνει μία φωτογραφία που παρουσιάζει ένα εργαζόμενο παιδί, ένα παιδί στον πόλεμο, ένα παιδί πρόσφυγα  και ένα παιδί ζητιάνο, ερωτήσεις που αφορούν την ταυτότητα, τα παιχνίδια και τη ζωή αυτού του παιδιού και τέλος μια ακόμα φωτογραφία που παρουσιάζει ένα παιδί του «πλούσιου» κόσμου με το οποίο συνδιαλέγεται το παιδί της πρώτης φωτογραφίας. Δίνεται επίσης ο απλοποιημένος Χάρτης των Δικαιωμάτων του Παιδιού (https://www.youthforhumanrights.gr/what-are-human-rights/universal-declaration-of-human-rights/articles-1-15.html) και οι μαθητές αναζητούν ποια
από τα δικαιώματα αυτά καταπατώνται στη ζωή του παιδιού της φωτογραφίας, αλλά και τα δικαιώματα που φαίνονται να είναι προστατευμένα στη φωτογραφία του παιδιού από τις πιο πλούσιες χώρες.

Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης.

Οι μαθητές θα παίξουν το "παιχνίδι": "ΒΡΕΣΤΑ και ΠΑΡΤΑ!Κάνε δικά σου τα διακαιώματα", το οποίο θα τους δοθεί σε έντυπη μορφή.

Τους δίνεται φύλλο εργασίας με βασικά ανθρώπινα δικαιώματα του παιδιού οι οποίες ακολουθούνται από συγκεκριμένες αποστολές (για παράδειγμα: ετοιμάστε μια αφίσα για το δικαίωμα αυτό, με εικόνες και μηνύματαπου ως ομάδα θεωρείτε σημαντικά, Γράψτε και ηχογραφήστε ένα τραγούδι σχετικό με το δικαίωμα αυτό,Βρείτε στο διαδίκτυο και παρουσιάστε μας ένα τραγούδι που σχετίζεται με αυτό το δικαίωμα, εξηγώντας  γιατί το επιλέξατε, Γράψτε ένα μικρό ποίημα εμπνευσμένο από το δικαίωμα αυτό. Βρείτε και παρουσιάστε μας ένα βιβλίο ή ένα ποίημα ή ένα κινηματογραφικό έργο που έχει κάποια σχέση με αυτό το δικαίωμα., πάρτε 3 φωτογραφίες που σχετίζονται με αυτό το δικαίωμα, βάλτε τους ένα τίτλο και παρουσιάστε τις, κάντε μία έρευνα σε 10 άτομα με 2 3 ερωτήματα σχετικά με αυτό το δικαίωμα και παρουσιάστε μας τα αποτελέσματα, Πάρτε και ηχογραφήστε 2 3 συνεντεύξεις σχετικά με το δικαίωμα με δικές σας ερωτήσεις).

Οι μαθητές επιλέγουν να ασχοληθούν με κάποια από αυτά (εκτός από την αποστολή 10) μέσα στο δίωρο και να τα παρουσιάσουν στην ολομέλεια. Πρόκειται για μα δραστηριότητα, η οποίο μπορεί να συνεχιστεί και σε επόμενες διδακτικές ώρες.

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και καλούνται να υλοποιήσουν την Αποστολή 10 του Παιχνιδιού της προηγούμενης δραστηριότητας, φτιάχνοντας ένα ολιγόλεπτο βιντεάκι με τα κινητά τους.

Αρχικά, συζητούν το σενάριο και τη σκηνοθεσία, στη συνέχεια το "γυρίζουν" με το κινητό και αν θέλουν το επεξεργάζονται με εφαρμογή του κινητού τους. Οι ομάδες παρουσιάζουν το βίντεό τους στον διαδραστικό πίνακα και ακολουθεί συζήτηση.

Δίνεται στους μαθητές ρουμπρίκα αυτο-αξιολόγησης των βασικών εννοιών και δεξιοτήτων της ενότητας.

Ρουμπρίκα Αξιολόγησης Αναγνωστικής Κατανόησης

Τους καλεί να γράψουν ένα προσωπικό κείμενο που να αντικατοπτρίζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους για όσα έμαθαν καθώς και προτάσεις προς βελτίωση. Τα κείμενα συζητούνται μετά στην ολομέλεια της τάξης.

Οι ομάδες, επίσης αξιολογούν η μία την άλλη.

Οι μαθητές θα δουν στον διαδραστικό πίνακα  τα βίντεο:

• " Ο Μουσταφά κάνει έναν περίπατο" (https://www.youtube.com/watch?v=Glw3ozQh3PU)
• " Το καθημερινό ψωμί" (https://www.youtube.com/watch?v=YNL4OSvu_kA)
• " Διαφυγή στη Σάμο" (https://www.youtube.com/watch?v=SD1y1yMt4EI&t=96s)

τα οποία αποτελούν ψηφιακές αφηγήσεις προσφύγων.

Στη συνέχεια, καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις που στόχο έχουν να αναδείξουν τον ξεχωριστό, πολυτροπικό και άμεσο χαρακτήρα των ψηφιακών αφηγήσεων.

Ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει στην ολομέλεια της τάξης τα επτά βασικά σημεία της ψηφιακής αφήγησης παρουσιάζοντάς τους, με τη χρήση του προτζέκτορα, το εξής βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=JAkW-d6QfHc στο οποίο παρουσιάζονται αναλυτικά και με παραδείγματα.

Στη συνέχεια, χωρίζει τους μαθητές σε ομάδες μεικτής δυναμικότητας και τους αναθέτει συγκεκριμένους ρόλους. Στόχος της κάθε ομάδας είναι η δημιουργία μιας ψηφιακής ιστορίας που να αφορά τις κοινωνικές ανισότητες.

Η ώρα ξεκινάει με τη δραστηριότητα «Κάνε ένα Βήμα Μπροστά», προσαρμοσμένη από το « Compass: Ένα Εγχειρίδιο Εκπαίδευσης στα Ανθρώπινα Δικαιώματα για νέους/νέες» του Συμβουλίου της Ευρώπης (https://www.demopaideia.gr/wp-content/uploads/2015/11/councileurope_compass_gr.pdf). Στους μαθητές μοιράζονται τυχαία κάρτες ρόλων. Κάθε κάρτα, η οποία μοιράζεται ατομικά και αποκλειστικά στον καθένα, έχει αποτυπωμένη την ταυτότητα ανθρώπων διαφορετικών και αντικρουόμενων βιογραφιών, για παράδειγμα: «Είσαι Σύρος πρόσφυγας και ζεις στον καταυλισμό», «είσαι η κόρη του Αμερικανού πρέσβη στην Ελλάδα». Ο εκπαιδευτικός ζητά στους μαθητές να μπουν στη θέση του ατόμου της κάρτας τους και τους διαβάζει διάφορες καταστάσεις («δεν έχεις οικονομικό πρόβλημα», «μπορείς να ψηφίσεις στις εκλογές», για παράδειγμα) στα οποίες οι μαθητές καλούνται να κάνουν ένα βήμα μπροστά εάν θεωρούν ότι ο ρόλος τους θα απαντούσε καταφατικά. Στο τέλος της δραστηριότητας κάποιοι μαθητές έχουν κάνει ελάχιστα βήματα μπροστά κι άλλοι προπορεύονται με διαφορά. Οι ανισότητες οπτικοποιούνται με απτό τρόπο μέσω αυτής της δραστηριότητας και γίνονται ακόμα πιο κατανοητές. Ακολουθεί συζήτηση για το τι αποκόμισαν από την εν λόγω δραστηριότητα αναφορικά με τις ανισότητες.

Σε δεύτερη φάση, οι μαθητές επιστρέφουν στη τάξη τους και ο εκπαιδευτικός τους ζητά να δημιουργήσουν ψηφιακές αφηγήσεις μπαίνοντας στο ρόλο της κάρτας τους. Επειδή πρόκειται για ομαδική εργασία, τα μέλη της ομάδας αποκαλύπτουν τους ρόλους τους και αποφασίζουν από κοινού ποιόν θα «ενσαρκώσουν».

Γνωρίζοντας ήδη τα επτά σημεία της ψηφιακής αφήγησης, οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες καλούνται να γράψουν το σενάριό τους. Ο εκπαιδευτικός, εφαρμόζοντας τις αρχές της Άμεσης Διδασκαλίας μοντελοποιεί τη διαδικασία δημιουργώντας ο ίδιος ένα σενάριο, ενώ, ταυτόχρονα, εφαρμόζει τη μέθοδο της «φωναχτής σκέψης».

Οι μαθητές στις ομάδες τους καλούνται να φτιάξουν το σενάριο για το ρόλο που έχουν επιλέξει. Το επεξεργάζονται από κοινού και εκτός σχολείου με συνεργατικό κείμενο του word.

Οι ομάδες παρουσιάζουν τα σενάριά τους, τα οποία αξιολογούνται από τους υπόλοιπους και βελτιώνονται.

Σειρά έχουν οι ίδιοι οι μαθητές να φτιάξουν τις ψηφιακές τους  ιστορίες αξιοποιώντας τα δικά τους σενάρια.

Σειρά έχει να φτιάξουν το σενάριό σας σε βίντεο με ήχο και εικόνα στην αίθουσα πληροφορικής. Θα χρησιμοποιήσουν  κάποιο δωρεάν πρόγραμμα δημιουργίας βίντεο που γνωρίζουν ήδη (canva, powtoon, τα εργαλεία της πλατφόρμας e-me).

Ο εκπαιδευτικός καθοδηγεί και υποστηρίζει όπου χρειαστεί.

Οι μαθητές προτού παρουσιάσουν τις αφηγήσεις τους στις υπόλοιπες ομάδες, φροντίζουν να τις έχουν επεξεργαστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο μέσω της διαδικασίας αυτό-αξιολόγησης με ερωτηματολόγια και ρουμπρίκες με τα οποία τους έχει εφοδιάσει ο εκπαιδευτικός.

_CE_9A_CE_B1_CF_84_CE_B7_CE_B3_CE_BF_CF_81_CE_AF_CE_B1.docx

Εν συνεχεία, η τελική μορφή των ψηφιακών αφηγήσεων παρουσιάζεται στην τάξη και οι υπόλοιποι μαθητές καλούνται να αξιολογήσουν το αποτέλεσμα. Δημιουργείται padlet στο οποίο ανεβαίνουν όλες οι ιστορίες και είναι ανοιχτές για σχολιασμό.

Ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να αποτιμήσουν τη δράση αναφέροντας σκέψεις, συναισθήματα και σημεία προς βελτίωση.

Οι μαθητές καλούνται ατομικά, πλέον, να αφηγηθούν τη δική τους ιστορία ζωής ακολουθώντας τα βήματα δημιουργίας μιας ψηφιακής ιστορίας ακριβώς όπως τα διδάχθηκαν. Οι τελικές αφηγήσεις θα παρουσιαστούν στην τάξη.

Για την προετοιμασία της επόμενης δραστηριότητας, ο εκπαιδευτικός ζητά από τους μαθητές να συζητήσουν στο σπίτι με τους γονείς του για το σενάριο της ζηφιακής ιστορίας της οικογένειάς τους.

Οι μαθητές σε αυτή τη δραστηριότητα θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν τη ψηφιακή αφήγηση της πορείας της οικογένειάς του ή κάποιου μέλους αυτής.

Φέρνουν τα σενάρια που τους ζητήθηκαν από την προηγούμενη δραστηριότητα, τα βελτιώνουν και προχωρούν στο σχεδιασμό του βίντεο. Μετά, το τελικό βίντεο θα αξιολογηθεί πρώτα από την οικογένεια του μαθητή και εν συνεχεία θα παρουσιαστεί στην τάξη και θα αξιολογηθεί και από τους συμμαθητές.